Antagonizm a ugodowość

AntagonizmOsobowość jest jednym z najtrudniejszych do zdefiniowania pojęć w psychologii. Opisuje się ją jako zespół cech, które warunkują nasze zachowanie w określonych sytuacjach. Istnieje wiele modeli osobowości, które mają za zadanie wyjaśnić mechanizm tworzenia się osobowości.

Do najpopularniejszych należy tak zwany Model Wielkiej Piątki.

Model Wielkiej Piątki

Twórcami modelu Wielkiej Piątki są Paul Costa i Robert McCrae. Według niego osobowość składa się z 5 elementów, czyli pewnych cech o różnym nasileniu.

Są to:

  1. Neurotyzm, czyli skłonność do przeżywania lęku i na drugim biegunie stabilność emocjonalna, która obejmuje wysoką podatność na stres.
  2. Ekstrawersja jako potrzeba bodźców społecznych, bycie osobą towarzyską i otwartą, a na drugim biegunie introwersja, czyli preferowanie samotności oraz skłonność do melancholii.
  3. Otwartość na doświadczenia: im większa, tym chętniej otwieramy się na to, co nowe, wiąże się z dużą wyobraźnią, pomysłowością.
  4. Sumienność, jako zorganizowanie i wytrwałość w działaniu, a na drugim biegunie nieukierunkowanie, czyli brak samodyscypliny.
  5. Ugodowość jako cecha osób uległych, ufnych ale i życzliwych i serdecznych dla innych. Antagonizm, jako wyraz postawy wrogiej, cechującej się brakiem empatii, egoizmem w działaniu i myśleniu oraz dbaniem jedynie o swoje sprawy. Ostatnie cechy są nam wyjątkowo przydatne w kontaktach międzyludzkich.

Ugodowość jako cecha osobowości

Ugodowość obejmuje pozytywne nastawienie do innych ludzi. Osoba ugodowa jest życzliwa, serdeczna ale i ufna w stosunku do innych. Przejawia wobec nich empatię, umie współczuć, ustąpić, jest uznawana za człowieka dobrego, serdecznego, potrafiącego żyć w zgodzie z innymi. Bywa altruistą.

Osoby ugodowe w życiu rodzinnym są ciepłe i życzliwe, są doskonałymi, empatycznymi rodzicami, dobrymi dziadkami. Bycie w związku z osobą ugodową sprawi, że będziemy żyć z kimś dobrym, nieco naiwnym ale i życzliwym. Osoba ugodowa unika kłótni, chce dobrze dla wszystkich ale zdarza jej się zapominać o własnym dobrze. Należy więc dbać o to, by i jej potrzeby były zaspokojone, zwłaszcza w związku. Osoba ugodowa stara się, aby relacja była satysfakcjonująca dla drugiej strony, dba o nią, o jej dobro i bezpieczeństwo. Ugodowa kobieta stara się umiejętnie łączyć swoje role (córki, żony, matki), a ugodowy mężczyzna jest dla żony oparciem i podporą. W pracy osoby ugodowe dobrze współpracują, lubią prace zespołową ale i dobrze pracuję same. Z chęcią angażują się w projekty charytatywne, są empatyczne i potrafią wczuć się w położenie innych. Bywają jednak zbyt ufne i naiwne, przez co mogą zostać oszukane.

Ugodowość jako cecha charakteru może być wypracowana w toku wychowania, gdy rodzice są ugodowi i wpajają nam odpowiednie normy zachowania. Warto uczyć również dziecko empatii oraz umiejętności wyrażania uczuć. Ugodowość jest ceniona w kontaktach z ludźmi. Ludzie ugodowi znajdą zatrudnienie w sektorze medycznym, będą dobrymi lekarzami, pielęgniarkami, psychologami, terapeutami ale i nauczycielami, w tym przedszkolankami.

Antagonizm jako cecha osobowości

Antagonizm, zwany również nieustępliwością to wroga postawa wobec innych. Objawia się egoizmem w myśleniu i działaniu. Osoba taka jest nieustępliwa, uparta, woli działać sama, nie przejawia współczucia dla innych. Brak jej empatii, dba jedynie o własne dobro, nie lubi się dzielić ani dawać czegoś za nic. Posiadanie antagonisty w rodzinie nie jest łatwe, to bowiem osoba uparta, mająca trudności z relacjami społecznymi. Antagonista może robić innym na złość, nie potrafi się zgodzić, przeprosić, przyznać do winy. Jest trudnym partnerem w związku, może prowokować kłótnie.

Ugodowość/antagonizm jako cechy składają się z 6 czynników

Są to:

  • Zaufanie - to skłonność do widzenia innych jako szczerych i godnych zaufania u osób ugodowych. Antagonista jest do innych nastawiony sceptycznie, nie ufa im.
  • Altruizm - altruistami, czyli ludźmi niosącymi bezinteresowną pomoc są ludzie ugodowi. Antagoniści nie chcą robić niczego dla innych, są egoistyczni.
  • Prostolinijność - osoby ugodowe są prostolinijne: dobroduszne i serdeczne. Antagoniści posiadają niewielkie nasilenie tego czynnika, to ludzie nieszczerzy, bywają przebiegli.
  • Skromność - skromność cechuje ludzi ugodowych, są spokojni, unikają rozgłosu. Z kolei niewielka skromność cechuje antagonistów, to osoby głośne, kłótliwe.
  • Skłonność do rozczulania się - jest typowa dla osób ugodowych, pozwala im na bycie ludźmi empatycznymi.
  • Ustępliwość - ustępliwy są ludzie ugodowi, antagoniści dążą do konfrontacji.