Dystymia - przyczyny, objawy, metody leczenia, test

DystymiaDystymią nazywamy nerwicę depresyjną, czyli zaburzenie lękowe, obejmujące objawy afektywne: związane z obniżeniem nastroju. Dystymię określamy też mianem depresji przewlekłej, choć jest to depresja o charakterze i podłożu nerwicowym.

Co ją powoduje, jak objawia się dystymia i jak można ją skutecznie leczyć?

Czym jest dystymia? To depresja czy nerwica?

Dystymia jest zaburzeniem nerwicowym, lękowym, choć bywa też zaliczana do zaburzeń afektywnych, jak depresja. Jej objawy za to związane są z nastrojem, co może sugerować depresję. Dystymia przypomina jej przewlekłą formę i szacuje się, że dotyka około 5% społeczeństwa, znacznie częściej dotyka kobiety. Dystymię zwykle diagnozuje się w wieku dorastania ale może pojawić się i w dorosłości.

Przyczyny dystymii

Wśród przyczyn dystymii wymienia się czynniki biologiczne, w tym nieprawidłowe stężenie hormonów czy zaburzenia w działaniu przysadki mózgowej oraz czynniki genetyczne, w tym dziedziczenie skłonności zarówno do nerwic, jak i depresji.

Sama dystymia również może być dziedziczna, szacuje się, że rodzic z dystymią może przekazać ją swojemu dziecku z aż 50% prawdopodobieństwem.

Dystymię mogą również powodować czynniki osobowościowe, w tym niska samoocena, skłonność do autokrytyki, niska odporność na stres oraz nieśmiałość w kontaktach społecznych. Osoba taka jest wrażliwa na zmiany, reaguje negatywnie na porażki i długo rozpamiętuje niepowodzenia. Dystymia dotyka również osoby z rodzin dysfunkcyjnych, ludzi po traumach osobistych, takich jak śmierć bliskiej osoby, rozwód czy utrata pracy.

Objawy dystymii

Dystymia objawia się szeregiem oznak fizjologicznych oraz dotyczących sfery emocjonalnej. Jest to zaburzenie o złożonej symptomatyce, co nierzadko utrudnia postawienie prawidłowej diagnozy.

Do objawów fizjologicznych dystymii zaliczamy:

  • obniżony nastrój: osoba jest smutna, przygnębiona;
  • apatię, bierność, niechęć do działania;
  • stałe uczucie zmęczenia;
  • problemy z pracą układu pokarmowego, w tym nudności, wymioty, biegunki, bóle brzucha;
  • bóle głowy;
  • problemy ze snem, w tym bezsenność lub wzmożone pragnienie snu;
  • niechęć do aktywności seksualnej.

Z kolei do objawów psychologicznych i emocjonalnych dystymii zaliczyć można:

  • odczuwanie nieuzasadnionego lęku, niepokoju, wzmożonego napięcia;
  • utratę zdolności do odczuwania przyjemności i radości: czasową lub stałą;
  • drażliwość, nerwowość, zwłaszcza u dzieci i młodzieży;
  • problemy z koncentracją uwagi, pamięcią;
  • uczucie pustki wewnętrznej;
  • stałe nudzenie się przy jednoczesnym braku chęci do robienia czegokolwiek;
  • wycofywanie się z życia społecznego, unikanie kontaktów społecznych;
  • brak energii do działania.

Osoba z dystymią funkcjonuje jako osoba z depresją o łagodnym przebiegu, dodatkowo jednak odczuwa lęk. Jest to uczucie nieuzasadnione, jak w przypadku nerwicy.

Czy mam dystymię? Test

Obserwujesz u siebie wiele powyższych objawów i nie wiesz, czy może być to dystymia? Poniżej znajduje się test orientacyjny, który może rozwiać Twoje wątpliwości lub skłonić do wizyty u specjalisty w celu postawienia ostatecznego rozpoznania. Skontaktuj się ze specjalistą, w tym psychologiem, jeśli:

  • czujesz się gorzej niż zwykle, jesteś przemęczona/y, nie masz na nic siły i stan ten utrzymuje się od wielu miesięcy;
  • twój gorszy humor jest niejako stały, masz wrażenie, że cały czas czujesz się tak samo, że rzadko odczuwasz przyjemności;
  • uważasz, że nic Cię nie cieszy i to od dłuższego czasu;
  • czujesz, że stale towarzyszy Ci napięcie emocjonalne, obawiasz się czegoś.

Przynajmniej dwa z podanych aspektów pasują do Ciebie? Nie wstydź się wizyty u lekarza czy kontaktu z psychologiem. Warto ustalić, skąd biorą się obserwowane objawy oraz w jaki sposób przywrócić radość w Twoim życiu.

Diagnoza dystymii

Zdiagnozowanie dystymii nie należy do najłatwiejszych z powodu nieswoistych objawów zaburzenia oraz możliwości pomylenia jej z innymi jednostkami chorobowymi, w tym przewlekłym zmęczeniem oraz depresją. Ponadto, aby postawić diagnozę dystymii, potrzebujemy występowania objawów przez co najmniej kilka miesięcy, a nawet lat. Dodatkowo, diagnozę mogą utrudniać okresy remisji choroby, kiedy chory czuje się dobrze, podobnie zresztą jak w przypadku depresji.

Oczywiście, nieleczona dystymia może zwiększać prawdopodobieństwo zachorowania między innymi na depresję. Nazywane jest to podwójną depresją. Ponadto, dystymia może współistnieć z napadami lęku panicznego, lękiem uogólnionym, fobią, zwłaszcza społeczną oraz zaburzeniami osobowości. Przy stawianiu diagnozy należy ustalić, czy objawy rzeczywiście wskazują na dystymię oraz czy istnieją ewentualne zaburzenia współistniejące. Pozwoli to na wdrożenie adekwatnej terapii.

Leczenie dystymii

Dystymia ze względu na swój charakter - zwykle przewlekły - wymaga leczenia, ponieważ wpływa na funkcjonowanie jednostki w szerokim zakresie. Ponadto, długotrwała dystymia może prowadzić do szeregu negatywnych skutków, w tym izolacji społecznej oraz rezygnowania z dotychczasowych aktywności. Leczenie tego zaburzenia opiera się o terapie psychologiczną oraz przyjmowanie łagodnych leków antydepresyjnych.

Dystymia określana jest mianem depresji przewlekłej, aczkolwiek nie jest to do końca poprawne rozumowanie. Wiele osób uważa, że jest ona tożsama z zespołem przewlekłego zmęczenia, co także nie jest prawdą. Psychiatrzy z kolei nie zawsze chcą klasyfikować ją jako odrębną jednostkę chorobową… Z dystymią sprawa nie jest prosta, aczkolwiek pamiętajmy, że jest ona zaburzeniem, które można, a nawet należy leczyć.

Komentarze